مقایسه روش‌های مختلف آبیاری بر صفات زراعی و فیزیولوژیک ارقام ذرت (Zea mays. L) در فصل‌های بهار و تابستان در شرایط آب و هوایی اهواز

جهت ارزیابی اثر روش‎های مختلف آبیاری بر صفات اگروفیزیولوژیک ارقام ذرت دانه‎ای آزمایشی به‎صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‎های زراعی 94-1393 و 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز اجرا شد. فاکتور اصلی شامل چهار روش آبیاری مختلف و فاکتور فرعی شامل سینگل کراس 704، سینگل کراس 701 (کارون) و سینگل کراس 616 (مبین) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان­ داد که در کشت بهاره و تابستانه اثر روش‎های مختلف آبیاری و ژنوتیپ بر عملکرد و اجزای عملکرد، کارایی اقتصادی و بیولوژیک مصرف آب، کلروفیل a و کلروفیل b معنی‎دار بود. مقایسه کشت بهاره و تابستانه بیانگر برتری معنی‎دار کشت تابستانه در صفات اندازه‎گیری شده بود. برتری سینگل کراس 704 نسبت به سایر رقم‎ها را در صفات اگروفیزیولوژیک را می‎توان به پتانسیل عملکرد بالاتر، زودرسی و انطباق بیش­ تر با شرایط محیطی مرتبط دانست. نتایج مقایسه میانگین نشان­ داد تیمار 2I (آبیاری یک جوی چه در میان طی مراحل 4 تا 12 برگی و 12 برگی تا ظهور ابریشم بلال و آبیاری مرسوم از ظهور ابریشم بلال تا رسیدگی) کم ­ترین عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل a و b و کارایی مصرف آب (اعم از اقتصادی و بیولوژیک) را داشت و بیش ­ترین کاهش را در صفات اندازه­ گیری شده نسبت به ­تیمار 1I (آبیاری مرسوم در کلیه مراحل رشد) به خود اختصاص داد لذا اجرای کم آبیاری در مراحل ابتدایی و میانی رشد (چهار برگی تا ظهور ابریشم بلال) توصیه نمی‎شود. مقایسه دو تیمار 3I و 4I نشان داد، آبیاری یک در میان جوی چه در مرحله 12 برگی تا ظهور ابریشم بلال (تیمار 3I) کم ­ترین کاهش را در عملکرد و اجزای عملکرد نسبت به تیمار آبیاری مرسوم (1I) نشان داد. به ­عبارتی کم آبیاری در مرحله میانی رشد (12 برگی تا ظهور ابریشم بلال) و آبیاری مرسوم در مراحل 4 تا 12 برگی و ظهور ابریشم تا رسیدگی کامل جهت مدیریت کمبود منابع آب قابل توصیه است.